Koolhydraten: Goed of kwaad? Pt. 1
"Hey doc. Hoe slecht zijn suikers?" Het is een vraag die me vaak gesteld wordt.
Het is misschien de vraag die mij het meest gesteld wordt. Natuurlijk, je kunt voedingsstoffen niet beoordelen
voor wat ze zijn. Ze doen niets meer dan de bouwstenen leveren...
van ons voedsel. Wij zijn degenen die onze keuzes maken (soms bewust, maar vaak op
automatische piloot) en die keuzes kunnen - afhankelijk van de context - beter of slechter zijn.
Kleine en grote suikers
Ik ga nu een beetje technisch worden, maar het is de moeite waard om te begrijpen hoe suiker werkt in de
lichaam! Suikermoleculen worden ook wel koolhydraten of zelfs sachariden genoemd. Er zijn twee
soorten suikers, kleine en grote. Kleine suikers bestaan uit één of twee suikermoleculen, terwijl grote suikers bestaan uit vele (tot duizenden) aan elkaar gekoppelde suikermoleculen. Glucose, bijvoorbeeld, is zo'n klein suikermolecuul dat in ons bloed voorkomt en daar bloedsuiker wordt genoemd. Hoe hoger je bloedsuikerspiegel, hoe meer glucosemoleculen er in je bloedbaan rondzweven. Zetmeel, dat in grote hoeveelheden voorkomt in aardappel of rijst, is een grotere suiker en kan ook je bloedsuikerspiegel verhogen, hoewel de grote suikers eerst moeten worden gesplitst in kleine suikers om door de darm te worden opgenomen.
Fructose is afgeleid van het Latijnse woord fructus dat "fruit" betekent.
Fruit en suikers
Fructose - afgeleid van het Latijnse woord fructus dat "fruit" betekent - is een monosacharide die voorkomt in
fruit, dus wordt het, niet verrassend, ook wel vruchtensuiker genoemd. Fructose komt ook voor in honing en in nectars, zoals agave of ahornsiroop. Net zoals verzadigde en onverzadigde vetten in combinatie voorkomen, is ook bij suiker de totale hoeveelheid suiker in een product een mengsel van bijvoorbeeld fructose en glucose. Honing, bijvoorbeeld, is een disacharide die bestaat uit 40% fructose en 30% glucose; de overige 30% bestaat voornamelijk uit water, stuifmeel en mineralen. Ook tafelsuiker is een disacharide, maar als geraffineerd product is het zuiverder en bestaat het voor de helft uit fructose en voor de helft uit glucose.
Nu denkt u misschien dat de suiker in fruit slecht is, maar voedsel van natuurlijke oorsprong zit vol vitaminen en vezels. Ja, natuurlijk bevat fruit fructose, maar vergeet niet dat wanneer u fruit eet, u veel meer opneemt dan de suikers in het fruit. Dat u fruit associeert met suiker is niet verwonderlijk. Fructose is de laatste jaren in een kwaad daglicht komen te staan omdat het vaak voorkomt in bewerkte voedingsmiddelen. Suiker wordt vaak gebruikt als zoetstof in frisdranken. Fructose is zoeter dan tafelsuiker (dat een combinatie is van glucose en fructose), het versterkt andere smaken en versterkt zelfs het zoetmakende effect van andere suikers. Daarom is HFCS (high fructose corn syrup), een chemisch vervaardigde fructosestroop, ontwikkeld om frisdranken te zoeten.
Te veel suikers maken je zeker te dik!
Te veel van een klein ding
Het probleem met de combinatie van kleine suikers en bewerkt voedsel - waar we tegenwoordig zo veel van eten - is dat je er gemakkelijk te veel van binnenkrijgt. Vooral als het gaat om zoiets als frisdrank bijvoorbeeld. De suikers in deze dranken gaan gemakkelijk via je maag naar de dunne darm, waar ze snel worden opgenomen. Stel je voor dat je een glas cola drinkt. Eerst geeft het je misschien een vol gevoel, maar het vult je niet echt, en tegen de tijd dat je je tweede glas leeg hebt, is de hoeveelheid suikers uit het eerste glas al door de darmbarrière in je bloedbaan terechtgekomen.
Een brandstof die zo snel in je lichaam wordt gepompt, vormt al snel een overschot: je neemt op dat moment dus meer energie op dan het lichaam eigenlijk nodig heeft. De zittende levensstijl die we tegenwoordig collectief leven helpt ook niet mee. Het gevolg: alles wat overbodig is en op dat moment niet gebruikt kan worden, wordt opgeslagen. Eerst als glycogeen (opgeslagen suikers in je lichaam, vooral in je lever en spieren), maar omdat die opslagcapaciteit zeer beperkt is, worden de overtollige suikers snel omgezet in een energiebron die een min of meer onbeperkte opslagcapaciteit heeft: vet. Van te veel suikers word je zeker te dik!
Blijf kijken voor deel 2. Als je niet kunt wachten, kop op en blijf lezen!
Voor nu, ga nog een stuk fruit halen en geniet van de gezondheid!
De doc.
Foto's
Copyright Pie Aerts, Verhalen van de minder bereisde wegen, Mendo Boeken, 2019
Bronnen
Zie De Dr. Ludidi Methode van Intermittent Fasting
Over de doc.
Dr. Ludidi is bestseller auteur van De Dr. Ludidi Methode van Intermittent Fasting...
Coaching
Doc. biedt 1:1 coaching aan en is een veelgevraagd spreker.
Interesse? Mail coaching@drludidi.com of bezoek www.drludidid.com
