Hoe bereid je je voor op het Ramadan vasten?

Dit jaar begint de Ramadan waarschijnlijk op de avond van 22 maart en duurt tot 20 april. Naast een maand van bezinning is de Ramadan een maand waarin extra aandacht wordt besteed aan verdraagzaamheid, vrijgevigheid, liefdadigheid en saamhorigheid. Ook gezondheid is een terugkerend aspect dat elk jaar meer aandacht lijkt te krijgen! Dr. Ludidi werd eerder geïnterviewd door Men's Health NL en daar lees je hieronder alles over!

Origineel interview: Mart de Jong, Men's Health, Nederland

Droog vasten

Dr. Samefko Ludidi zegt: "Tijdens de Ramadan besteden moslims extra aandacht aan hun geloof, waaronder het vasten. Het vasten tijdens de ramadan is een unieke vorm van vasten, omdat men zich onthoudt van eten en drinken, ook van water. We kunnen enkele weken of zelfs maanden zonder voedsel, maar we hebben wel dagelijks water nodig. Het beperken van eten en drinken maakt het veel moeilijker om voldoende water en voedingsstoffen binnen te krijgen.

Vasten in de winter en in de zomer

"Aangezien de Ramadan-maand ongeveer 28 dagen duurt en de maanden volgens de Gregoriaanse kalender - de kalender die wij in het dagelijks leven gebruiken - iets langer zijn, valt de Ramadan-maand elk jaar op een ander moment. Dr. Ludidi: "Dit heeft een belangrijke impact, omdat het vasten in de winter veel gemakkelijker is dan in de zomer. Dat komt niet alleen omdat de zomer veel warmer is, waardoor je meer water verliest door ademhaling en zweet, maar ook door de langere dagen, dus een korter eetvenster." 

Ramadan Vasten in 2023

Zoals gezegd verwijst droogvasten naar de onthouding van voedsel- en waterinname. Met nog vrij lange dagen in maart en april kunt u zich gemakkelijk voorstellen dat het voltooien van het vasten geen gemakkelijke opgave is. Als u om gezondheidsredenen niet (volledig) kunt deelnemen, forceer uzelf dan niet. Gezondheid voorop. Moslims voor wie het vasten vanwege hun gezondheid gevaarlijk kan zijn, zijn vrijgesteld, evenals zwangere vrouwen, jonge kinderen en soldaten in oorlogstijd.

"Het wordt aanbevolen om ongeveer 10 tot 14 dagen voor het begin van de Ramadan met de voorbereidingen te beginnen." - Dr. Ludidi

Vasten, wetenschap en gezondheid

Let wel, vasten is niet iets dat uitsluitend met de islam is verweven. Naast het Ramadan vasten bestaan er veel verschillende vormen van vasten: intermittent fasting is een moderne vorm van "vasten voor de gezondheid" die de laatste tijd in de belangstelling staat. Er is de 16:8 methode (dagelijks 16 uur vasten, met een eetvenster van 8 uur) en de 5:2 methode (2 dagen vasten en 5 dagen eten). Tijdens dergelijke vastenblokken is inname van water, thee of koffie meestal toegestaan; caloriehoudende dranken zijn een no-go zone. 

"Bovendien is vasten een eeuwenoud ritueel dat over de hele wereld wordt beoefend in veel verschillende culturen, van de islam tot het katholicisme tot het boeddhisme en nog veel meer", vervolgt Ludidi. "Vasten werd ook beoefend onder inheemse culturen. Wat al deze verschillende culturen en religies samenbrengt, is dat zij vasten toepassen als een middel tot bezinning of zelfs inkeer en innerlijke genezing, zowel lichamelijk als geestelijk. Pas recent heeft de wetenschap de kracht van het vasten herontdekt en begrijpen we nu ook de biologische mechanismen achter verschillende vormen van vasten."

"Pas onlangs heeft de wetenschap de kracht van het vasten herontdekt" - Dr. Ludidi

Voorbereiding op het vasten tijdens de Ramadan

"Vooral het niet drinken is wat Ramadan vasten moeilijker maakt dan andere manieren van vasten," zegt Dr. Ludidi. "Daarom wordt aanbevolen om ongeveer 10 tot 14 dagen voor het begin van de Ramadan te beginnen met de voorbereidingen."

"Als je stopt met drinken, raak je uitgedroogd. Maar je kunt je lichaam trainen om minder drinkmomenten aan te kunnen. In het Westen drinken we namelijk de hele dag door, we blijven uit de fles nippen. Dat is niet per se normaal of hoe moeder natuur het bedoeld heeft: baby's en dieren drinken alleen als ze dorst hebben, en dan drinken ze veel. Maar te weinig vocht is natuurlijk dodelijk!"

Weinig waterinname: hoe ermee om te gaan?

De meest voorkomende problemen tijdens het Ramadan vasten zijn vermoeidheid, misselijkheid en hoofdpijn. "Wat de prestaties in het dagelijks leven beïnvloedt" zegt Dr. Ludidi.

Hij vervolgt: "Dat komt omdat de waterhuishouding tijdelijk ontregeld is en het nogal wat tijd kost om die te herprogrammeren volgens het nieuwe ritme. Zie je, dit is wat er gebeurt: aan de ene kant is het lichaam niet gewend aan minder drinkmomenten, terwijl je aan de andere kant toch hetzelfde werk, sport en andere activiteiten wilt blijven doen,".

Je lichaam heeft veel vocht nodig om goed te functioneren. "Je ademt bijna een halve liter vocht uit per dag - in rust. Als je sport of actief bent, is dat nog meer. Onder normale omstandigheden compenseer je dit door de hele dag door te drinken en te eten."

Tijdens de Ramadan is dit echter overdag niet toegestaan. Gelukkig is er een oplossing: bulk drinken. Dr. Ludidi zegt: "Dit is een methode waarbij je met 2 tot 3 enorm grote drinkmomenten per dag voldoende gehydrateerd bent voor de rest van de dag. Ook bij minder drinkmomenten, waarop je meer drinkt, blijft je urine helder; een indicator dat je voldoende vocht binnenkrijgt."

"Vasten wordt meestal gebroken met dadels en melk omdat de profeet dat deed. Het is een geweldige manier om je lichaam opnieuw te voeden" - Dr. Ludidi

Luister naar je lichaam

De Ramadan staat op het punt te beginnen, dus begin je voor te bereiden zodra je de kans krijgt, idealiter niet later dan 7 dagen voor het begin. "Als je dit nu leest en je staat op het punt de Ramadan in te gaan, probeer dan de eerste 1 tot 2 weken een stapje terug te doen en geef je lichaam de tijd om zich aan te passen. En voor volgend jaar: begin op tijd met de voorbereiding."

Een praktische tip van de dokter

Dr. Ludidi begeleidt al meer dan tien jaar cliënten tijdens vastenperiodes, ook moslims die de Ramadan vasten. In voorgaande jaren heeft de arts enkele van zijn cliënten vergezeld tijdens de heilige maand en spreekt ook uit ervaring. "Het vasten wordt doorgaans gebroken met dadels en melk, omdat de profeet dat deed. Het is een geweldige manier om je lichaam weer te voeden, want dadels bevatten veel vezels, voedingsstoffen en natuurlijke energie uit suikers, de melk bevat goede vetten en ook wat eiwitten en vitaminen. Als je dit alles samen verwerkt tot een lekkere smoothie, misschien met wat extra avocado en wat eiwitpoeder, dan heb je al een heel goede voedzame en lekkere eerste maaltijd".

‍